top of page
  • Writer's picturedarzentasantonios

Υπερκινητικότητα ή φυσιολογική συμπεριφορά;

Τον τελευταιο καιρό βλεπω ολο και περισσοτερες μητέρες αγοριών να μου εξομολογούνται οτι οι δασκάλες στα δημοτικά σχολεια τους παραπονούνται για την "μη συμβατική συμπεριφορά " των αγοριων τους που εμπεριεχει κυριως υπερκινητικότητα ή αδυναμία να καθησουν εύκολα στην καρέκλα να παρακολουθησουν μάθημα. Τα παραπονα των εκπαιδευτικών εκτείνονται και στο διάλλειμα . Παραπονιούνται οτι τα αγορια τους είναι πιο απρόσεκτα, τρεχουν ,χτυπάνε , εμπλεκονται σε σωματική επαφή με τους συμμαθητες τους πολύ περισσοτερο απο τα κορίτσια της ιδιας ηλικίας. Επισης είναι πολύ σύνηθες στα σχολεια να απαγορεύονται οι μπαλες εκτος απο το μαθημα της γυμναστικής με τον φοβο ατυχηματων .

Ωστοσο κουβεντιαζοντας με τις μανάδες και γνωριζοντας φυσικα τα παιδια βλεπω οτι δεν προκειται για αγορια με κανενα σημαντικό προβλημα υπερκινητικότητας ή ελλειματικης προσοχής αλλά απλα για ΑΓΟΡΙΑ.

Επιτρέψτε μου να θεσω καποιους πολύ σοβαρους προβληματισμους .

ΟΛΑ ΜΑ ΟΛΑ τα θηλαστικά έχουν τροπους παιχνιδιού και παιζουν μεταξύ τους ή και με άλλα ζωα οπως και με τον ανθρωπο με ΕΝΤΕΛΩΣ ΠΑΝΟΠΟΙΟΤΥΠΟ ΤΡΟΠΟ.

Μάλιστα όπως λενε οι διασημοι καθηγητές Νευροφυσιολογιας Stuart Brown αλλά και ο εμβληματικός για τις ερυνές του Jaak Panksepp το παιχνίδι είναι τοσο σημαντικο οσο το φαγητό και ο ύπνος και μαλιστα έχει τετοια κοινή βιολογική καταβολή που ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΆ ΕΜΠΛΕΚΟΝΤΑΙ ΟΙ ΙΔΙΕΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ οι οποίες λειτουργούν ΜΕ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΑΚΡΙΒΩς ΤΡΟΠΟ.

Χαρακτηριστικα ο Stuart Brown λεει πως ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ.

Αλλά υπαρχει και κατι άλλο.Σε ΟΛΑ ΤΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ ,ΤΑ ΑΡΣΕΝΙΚΑ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ παρουσιαζουν αυξημενη κινητικότητα και αυξημενη συχνοτητα αυτου που λεγεται στα Αγγλικα Rough-and-tumble play θα το λεγαμε στα Ελληνικα "ψευτοπλάκωμα".

Ενω τα δικα μας χρονια αυτο το καναμε έντονα και ελευθερα ακόμα και στα σχολεια γιατι οι δάσκαλοι μας ειχαν πιο ελευθερους τα τελευταια χρόνια αυτό έχει τελειώσει άπαξ δια παντός. Η σωματική επαφή έχει απαγορευθει πληρως στα σχολεια αλλά και η κινητικότητα ουσιατικά έχει περιορισθεί μονο στη Γυμναστική.

Σε αυτό το σημείο δεν ψέγω κανενα γιατί δεν εχουν αλλάξει μόνο οι εκπαιδευτικοί αλλά κυρίως οι γονεις. Πχ στα δικα μου χρόνια αν πηγαινα στο σπιτι χτυπημενος θα μου έλεγαν οι γονεις μου ΤΙ ΕΚΑΝΕΣ ΚΑΙ ΧΤΥΠΗΣΕΣ. Αναλογα την οικογενεια το περιστατικό θα τελειωνε απο απλη επίπληξη μεχρι και επιπλέον ξύλο αυτού που χτυπησε ως αποκλειστικού φταιχτη.

Τωρα αν χτυπησει παιδί στο σχολειο 9 στις 10 περιπτωσεις θα τρεξει ο γονιός να επιπλήξει τον δασκαλο " γιατί δεν προσεχε το παιδί"

Ο καθηγητής Ψυχιατρικής Stuart Brown που αναφέρω παραπάνω λέει

ότι τεράστια σημασία έχει για τα παιδιά το ΑΝΕΠΙΒΛΕΠΤΟ παιχνίδι. Δηλαδή το μη ρυθμιζόμενο από ενήλικα. Ενώ το παιχνίδι της δικής μας γενιάς ήταν κυρίως τέτοιο, ποιος αφήνει τώρα σε πόλη το δικό του παιδί να παίξει σε μικρή ηλικία ανεπιβλεπτο;. Αποκλείεται. Με αποτέλεσμα όταν τα παιδιά μείνουν πραγματικά ανεπιβλεπτα πολύ αργότερα στο τέλος της εφηβείας να κάνουν πράγματα αδιανόητα

Έλεγα λοιπόν, ότι σε ολα μα ολα τα θηλαστικα τα "αγορια "παρουσιαζουν αυξημενη κινητικότητα. Και λυπαμαι αλλά η συμπεριφορά αυτή που είναι εντελως συνηθισμενη για τα παιδιά και ΙΔΙΩΣ για τα αγόρια ΕΧΕΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΠΟΙΗΘΕΙ.

Δηλαδή θεωρειται μη φυσιολογική μία εντελως φυσιολογική συμπεριφορά.

Μου είχε τραβηξει την προσοχή μια μελετη που ειχε γινει σε σχολειο στην οποια ζητησαν στους δασκαλους να παρατηρησουν στα διαλλειματα ποσο συχνά αγορια και κοριτσια τσακωνονταν μεταξύ τους .Εκει οι δασκαλοι ανέφεραν πολυ συχνοτερη συχνοτητα διαμαχης για τα αγορια .Ομως το εντυπωσιακο είναι ότι όταν ρώτησαν τα ίδια τα παιδιά "ποσες φορές τσακωθηκατε μεταξύ σας " κοριτσια και αγορια ανεφεραν ΑΚΡΙΒΩς ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ .Φαινεται λοπόν ότι τοσο το παιχνίδι αλλά και η διαπροσωπική σχεση των αγοριών μεταξύ τους ειναι πιο θορυβωδης γιατι περιλαμβανει πιο εμφανή σωματικη δραστηριότητα χωρις να σημαινει ομως ότι ειναι πιο συχνή. Αν φέρετε στο μυαλό σας τα παιδικά σας χρονια ήταν συνηθης εικόνα να έχετε φίλο καποιον που παιζατε ξύλο δυο φορές τη βδομαδα και ταυτοχρονα κοριτσια που δεν είχαν ούτε μια φορά εμφανή συγκρουση μεταξύ τους να μην μιλιούνται για χρόνια.

Και κατι άλλο εντυπωσιακό είναι το πειραμα των ΝευροΒιολογων Ashley Marquandt και Margaret McCarthy στην Ιατρική σχολή του Maryland .

Αν βαλεις σε ενα κλουβί δυο ποντικάκια εργαστηριου αμεσως αυτα παιζουν μεταξυ τους, τα αρσενικά κυριως ,με αυτο το ψευτοπλάκωμα που οπως ειπαμε το κανουν πιο συχνά τα αρσενικά ολων των ειδων .

Εβαλαν λοιπον σε ενα κλουβί δυο ποντίκια αλλα με τετοιον τροπο ώστε να βλεπει το ενα το αλλο να μπορει να μυριζει το ενα το αλλο και να αγγιζονται ελαφρά αλλά να μην μπορουν να παιξουν εντονα μεταξύ τους ΔΗΛΑΔΗ ΑΠΕΚΛΕΙΣΑΝ ΤΕΛΕΙΩΣ ΤΟ rough and tumble play αλλά όχι την κοινωνική και σωματική επαφή.Αυτό το εκαναν για ολη την προεφηβική τους ηλικία και μετα τα αφησαν να κοινωνικοποιηθούν κανονικά στην υπόλοιπη εφηβεια τους. Να εχουν μια κανονική ποντικισια ζωή μαζι με τα άλλά ποντίκια ( τα ποντίκια είναι εξαιρετικα κοινωνικά ζώα)

Τι συνεβη με αυτό; Πολύ αργότερα στην ενηλικο ζωή τα ιδια ποντίκια ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΤΑ ΑΡΣΕΝΙΚΑ παρουσιαζαν ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ και σοβαρη σεξουαλική δυσλειτουργία. Μα θα πει κανεις είναι δυνατόν να κανουμε παραλληλισμό των ποντικιων με τους ανθρωπους ;.Είναι πιθανό ,εφοσον οι συμπεριφορές και τα κεντρα που τις ελεγχουν είναι ΕΝΤΕΛΩΣ ΟΜΟΙΕΣ , λενε οι επιστημονες.

Αλλά σιγουρα χτυπαει καμπανακι.Η ζωη μας έχει αλλάξει.Δεν περιεχει κινηση αλλά οθόνες.Τα παιδια δεν παιζουν σε γειτονιές. Πολλά απο αυτα δεν εχουν αδέλφια. Συνεπως δεν αποκτούν με το παιχνιδι και τη σωματική επαφη την αισθηση ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΤΟΥ ΕΥΑΤΟΥ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥΣ. Η εκπαιδευση έχει αλλάξει και λυπαμαι που το λεω αφενος αρχιζουμε να ιατρικοποιούμε εντελως φυσιολογικές συμπεριφορές αφετερου ίσως όντως με την ΔΑΙΜΟΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ αυτων των συμπεριφορών να ΠΑΡΑΓΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ προβληματικές και αντικοινωνικές προσωπικότητες και κυριως στα αγόρια που επηρεάζονται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΆ απο αυτό.

Τι μπορουμε να κανουμε ;Αληθεια δεν ξέρω. Ας αρχισουμε ομως συνειδητοποιώντας ότι πρεπει να αναγνωριζουμε τις διαφορές μεταξύ αγοριων και κοριτσιων στις "φυσιολογικές" συμπεριφορές- χωρις ομως ταυτόχρονα να δικαιολογούμε ή να επιτρέπουμε τις τυχον παραβατικές ή ακραίες- και ότι ήσυχο και ασφαλες παιδί δεν σημαινει ισορροπημένο και ευτυχισμένο.

bottom of page